İzmir Yatrırım Olanakları ile ilgili olarak İzmir, önemli bir ihracat kenti olmanın avantajlarına sahiptir. Avrupa Birliği ve Yakın ve Orta Doğu pazarlarına olan coğrafi yakınlığı ile Türkiye’nin en büyük ikinci limanı olan İzmir Alsancak Limanı’na sahip olmanın faydalarını yaşamaktadır. İZMİR ALSANCAK LİMANI Türkiye’nin en büyük ikinci konteyner elleçleme kapasitesi Multimodal tesisler Avrupa, Asya ve Orta Doğu ile karayolu ve demiryolu bağlantılarına sahip Zengin tarımsal ve endüstriyel hinterland Deniz ve hava şartlarına karşı doğal koruma Konteyner, genel kargo, kuru kargo ve sıvı kargo gemileri ile ro-ro ve yolcu gemilerinin kullanımına açık Dünyanın tüm önemli limanlarına sürekli seferler Yıllık kapasitesi 12 milyon ton Türkiye’nin toplam ihracatının %26’sı, toplam ithalatının %20’si, Ege bölgesinin toplam ithalat ve ihracatının %90’ı buradan gerçekleşiyor 750.000 m²lik genişleme sahası sayesinde elleçleme kapasitesi 7 kat artacak

İZMİR ADNAN MENDERES HAVALİMANI Uluslararası uçuşlara açık Şehir merkezine 18 km. Yılda 9 milyon yolcu kapasitesi Toplam alanı 8.230.945m2

KUZEY EGE ÇANDARLI LİMANI (proje aşamasında) Ana uluslararası denizyolu firmalarına hizmet edecek bir HUB limanı Yıllık 20 milyon ton kapasite Son kapasite 2 milyon TEU olacak Lojistik ve depolama için ayrılan toplam saha 2 milyon m² Genel kargo, dökme, ro-ro ve konteyner taşımacılığına, özellikle Panamax-Post Panamax tipi transit gemilere açık Karayolu ve demiryolu bağlantılı Yap-İşlet-Devret projesi olarak ihale edilecek 2012 yılı sonu itibariyle faaliyete geçecek

ÇEŞME RO-RO LİMANI Ulusoy Çeşme Liman İşletmesi A.Ş. tarafından işletiliyor Yıllık 1,060 gemi Toplam rıhtım uzunluğu 300m   Draft 8m Toplam alan 25,152.50m2 Güzergah Çeşme – Adriatic

DİKİLİ LİMANI Dikili Liman ve Turizm İşletmeleri Ticaret A.Ş. tarafından işletiliyor Genel kargo ve dökme yük limanı Yıllık yükleme kapasitesi 1 milyon ton 132m rıhtım 9m draft Yolcu gemilerine açık

ALİAĞA LİMANI Ege Gübre, Nemport ve Petkim dahil 11 özel iskele Üçüncü taraflara açık Yılda yaklaşık 3,000 gemi Yıllık 70 milyon ton kapasite Dökme yük, konteyner ve genel kargo taşımacılığı Dökme yükler: petrol, kimyasallar, fuel-oil, dizel, gaz, asfalt, nafta, metal, demir, bakır, hububat, tuz vb.

EGE BÖLGESİ DEMİRYOLU AĞI Türkiye'nin en büyük demiryolu ağı Avrupa, Asya ve Orta Doğu ile bağlantılı Alsancak Limanı ile bağlantılı Ege bölgesindeki tüm illere ve önemli merkez ilçelere erişim Yolcu, dökme yük, konteyner ve genel kargo taşımacılığı

KARAYOLLARI Avrupa, Asya ve Orta Doğu ile bağlantılı Uluslararası standartlarda İzmir Çevreyolu, İzmir – Aydın ve İzmir – Çeşme otoyolları İnşaasına başlanan İzmir – İstanbul otoyolu, Devam eden İzmir – Ankara ve İzmir – Çanakkale otoyol projeleri

İzmir, Cumhuriyetle birlikte pek çok sanayi kuruluşuna ev sahipliği yapan bir kent konumuna bürünmüştür. Kentte sanayinin gelişiminde; hammadde kaynakları, nitelikli işgücü, ulaşım olanakları ile iç ve dış piyasalara yakınlık en büyük etkenlerdir. 

Ülkemizin en önemli petro-kimya tesislerinden olan Petkim İzmir'de faaliyet göstermektedir. Bunun yanı sıra kentte öne çıkan sanayi ürünleri; petrol ve kimyevi ürünler, metal, tekstil, makine, otomotiv ile gıda, tütün ve toprağa dayalı sanayidir.

2008 yılında İzmir'de sanayi alanında istihdam edilenlerin sayısı 369 bin olup bu sayı kentteki toplam istihdamın %31,5'ini oluşturmaktadır. İzmir Ege Bölgesi'ndeki sanayi istihdamının da yüzde 47,1'ini karşılamaktadır.

Kentte ilk sanayi kuruluşları Kemalpaşa, Işıkkent ve Pınarbaşı çevresinde oluşmaya başlamıştır. Zamanla daha planlı ve çevreye duyarlı sanayileşmenin gereği olarak, kentin belli bölgelerinde küçük sanayi siteleri, organize sanayi bölgeleri ve serbest bölgeler kurulmuştur.

Sanayide ciddi atılımlar gerçekleştirmiş olan Aliağa, Çiğli, Torbalı ve Kemalpaşa ilçelerinde bulunan Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) yatırımcılara çok çeşitli fırsatlar sunmaktadır. Bununla birlikte Buca, Kınık, Menemen (Deri-Plastik), Ödemiş, Tire, Torbalı Tekeli ve Torbalı Pancar'daki Organize Sanayi Bölgeleri de gelişimlerini sürdürmektedirler.

İzmir'de faaliyette olan organize sanayi bölgeleri; Atatürk OSB, Kemalpaşa OSB, Tire OSB, Aliağa OSB, İTOB ve Buca OSB'dir.

1) İTOB Organize Sanayi Bölgesi

İTOB OSB Menderes İlçesi, Tekeli Beldesi'nde 250 hektar alanda kuruludur. İzmir merkeze 30 km, Adnan Menderes Havaalanına 18 km  mesafede bulunmaktadır.

1.000m2 ile 30.000 m2 arasında 1.353.552 m2 alanda toplam 372 adet sanayi parseli bulunmaktadır.  327 adet parsel tahsislidir. Faaliyette bulunan ve inşaat çalışması devam eden 113 firma bulunmaktadır.

Bölgede tüm altyapı çalışmaları tamamlanmış, çok  ileri bir teknolojiye dayalı olarak planlanan 8.000 m3/gün kapasiteli Atıksu arıtma sistemi  2008 yılında devreye alınmıştır.

Doğalgaz iç tesisatı tamamlanan bölgede, doğalgazı bölgeye ulaştırmak üzere iletim hattı projelendirmesi tamamlanmış olup, hat yapım çalışmaları başlamak üzeredir.

Bölgede çeşitli büyüklükteki konferans ve toplantı salonlarının bulunduğu yönetim binası hizmettedir. Akaryakıt istasyonu 2009 yılı Ekim ayında hizmete başlamıştır.

Bölgenin ağaçlandırılacak alanlarında ağaçlandırma tamamlanmış olup, yollar ve yeşil alanlarda büyük oranda bitkilendirilmiştir. Bölge giriş çıkışında 24 saat güvenlik teşkilatı bulunmaktadır.

Elda İçecek AŞ., Ak Galvaniz, Has Prefabrik, AKG İnş. MAlzemeleri, Alkor Aluminyüm, Poyraz Süt, Makpa Endüstriyel Mutfak, Likya Minelco Madencilik, UGS Urla Gıda, Egeli Polisaj, Berke Ambalaj, Ermiş Mobilya  bölgede faaliyet gösteren firmalardan bazılarıdır.

2) İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi (İAOSB)

İAOSB, 7.500.000 m2'lik alana kurulmuş Türkiye'nin en büyük ve en modern organize sanayi bölgelerinden birisidir. 1990 yılında faaliyete geçen Bölgede halen 15 tanesi yabancı sermayeli, 526 fabrika üretim yapmaktadır. Bunların 200'ü ihracat yapmaktadır. Bölgede faaliyet gösteren firmalarda, 30.000 kişi istihdam edilmektedir.

Bölge firmaları ağırlıklı olarak; makine, tekstil, hazır giyim, gıda, plastik, kimya, metal, otomotiv yan sanayi, elektrik ve elektronik sektörlerinde yoğunlaşmıştır. Bölgenin yıllık cirosu 4 milyar, ihracatı 2 milyar ve ithalatı 1 milyar dolar civarındadır.

3) Kemalpaşa Organize Sanayi Bölgesi (KOSBİ)

1.030 hektarlık alanı ile Kemalpaşa Organize Sanayi Bölgesi Türkiye'nin en büyük organize sanayi bölgelerinden birisidir.

Dış ticaret açığı vermeyen nadir organize sanayi bölgelerinden olan KOSBİ'nin yıllık ihracatı 1,85 milyar dolar, ithalatı 1,70 milyar dolardır.

KOSBİ'de; demir, çelik ve yan sanayi, gıda, kimya, mermer-yapı malzemeleri-seramik, plastik, tütün ve tütün mamülleri, zirai ilaç, elektrik ve elektronik, kağıt-karton, makine, otomotiv, yem sektörlerinden toplam 191 firma faaliyet göstermektedir. Bölge'de toplam 21.500 kişi istihdam edilmektedir.

4) Tire Organize Sanayi Bölgesi (TOSBİ)

Tire Organize Sanayi Bölgesi, 4.063.093 m2 alanda kurulmuş, Ege Bölgesi'nin kaynak ve pazar avantajlarını pazar olanaklarıyla bir arada sunan bir bölgedir. Parsel düzenlemesinin tamamı, altyapısının %85'i tamamlanmıştır. Bölgenin %25'i yeşil alandır.

TOSBİ'de; tekstil, gıda, elektrik, yapı malzemeleri, inşaat, makine, otomotiv, zeytinyağı, plastik, kağıt, kimya, tıbbi malzeme, mobilya, tütün ve ağaç sektörlerinde faaliyet gösteren firmalar bulunmaktadır.

5) Aliağa Organize Sanayi Bölgesi (ALOSBİ)

Aliağa Organize Sanayi Bölgesi toplam 10 milyon m2'lik alana kurulmuş Türkiye'nin en büyük OSB'sidir. ALOSBİ' de yılık 37.832.389 dolar ithalat, 4.390.189 dolar ihracat yapılmaktadır. Bölgede 90'ı beyaz, 343'ü mavi yakalı toplam 433 kişi istihdam edilmektedir.

ALOSBİ' de muhtelif yiyecek maddeleri, zeytinyağı, alkollü alkolsüz içki, mobilya, plastik ve kauçuk, kimya, ısıtma-soğutma ve klima, demir-çelik, döküm, seri makine, elektrik makineleri ve aygıtları, çelik kostrüksiyon ve madeni yapı elemanları ve enerji sektörlerinde 11'i faaliyette, 23'ü inşaat aşamasında olan toplam 34 adet firma faaliyet göstermektedir.

6) Buca Ege Giyim Organize Sanayi Bölgesi (BEGOS)

Buca Ege Giyim Organize Sanayi Bölgesi 3 bölüm, 500 dönüm ve 151 parsel den oluşmaktadır. Aydın İzmir otobanına 2 km, havaalanına 10 km, İzmir limanına ise 10 km uzaklıktadır. Bölgede 138 adet konfeksiyon fabrikası yapılması hedeflenmektedir.

Bölgede altyapı yatırımlarının (yol, su, elektrik, kanalizasyon, telefon altyapısı, ADSL sistemi vb) % 80'i tamamlanmıştır.

Organize Sanayi Bölgesinde mevcut durumuyla 3.500 kişiye iş istihdam sağlanmakta ve yıllık 85.000.000 Euro ihracat yapılmaktadır.

İzmir'de OSB'lerin yanı sıra çağdaş ticaret anlayışını yansıtan ve küçük esnafın gelişmesinde önem taşıyan Küçük Sanayi Siteleri yer almaktadır. Bu bölgeler, sanayinin ihtiyaç duyduğu yan sanayi girdilerini sağlayarak hem ülke hem bölge sanayi üretimine büyük katkı koymaktadır. Sayıları 30'u bulan Küçük Sanayi Siteleri küçük yatırımcılar için cazibe unsuru olabilmektedir.

Pınarbaşı-Işıkkent-Kemalpaşa özellikle küçük sanayi siteleri ve ihtisas çarşılarının yoğunluk gösterdiği bir bölgedir. Bu bölgedeki sanayi sitelerinde ana metal, taşıt, plastik, çimento ve toprak mamulleri dallarında büyük, küçük sanayi ve üretim kuruluşları barınmaktadır.

İzmir'de OSB ve KSS'lerin dışında 2 adet serbest bölge ve 1 adet teknoloji bölgesi bulunmaktadır.

Dünyanın önde gelen firmalarını (Hugo Boss, Delphi Packard, Eldor Elektronik, PFW Havacılık gibi) barındıran Ege Serbest Bölgesi 2008 yılı sonu itibarıyla 270 firma ve 14.500 çalışana ev sahipliği yapmakta olup, ticaret hacmi 3,8 milyar dolardır. Bölgenin kuruluşundan itibaren gerçekleşen ticaret hacmi ise 32 milyar dolara ulaşmıştır.

İzmir'deki serbest bölgelerin ticaret hacimleri tabloda görülmektedir. 2009 yılı Ocak-Eylül döneminde Ege Serbest Bölgesi ve Menemen Serbest Bölgesi tüm serbest bölgelerin toplam ticaret hacminin yüzde 16,5'ini karşılamıştır.

Tablo 1. Ocak-Eylül Dönemi Serbest Bölgeler Ticaret Hacimleri ve Değişim Oranları (1.000 ABD $)

Kaynak: www.dtm.gov.tr

2009 yılı Ocak-Eylül döneminde tüm serbest bölgelerdeki toplam istihdamının yüzde 43'ü İzmir'deki serbest bölgeler tarafından karşılanmıştır.

Tablo 2. İzmir'deki Serbest Bölgelerde İstihdam Verileri

Kaynak: www.dtm.gov.tr / Ocak-Eylül 2009

2001 yılı temmuz ayında yürürlüğe giren "Teknoloji Bölgeleri Kanunu" ile teknoparkların oluşturulması sonucunda 2005 yılı Nisan ayı itibariyle ülkemizde 17 adet Teknoloji Geliştirme Bölgesi kurulmuştur. İzmir Teknoloji Geliştirme Bölgesi de bunlardan biridir.

İzmir üstüne düşen görevi yerine getirmek adına Valilik koordinatörlüğünde teknoloji geliştirme bölgesi oluşturma çalışmaları kapsamında İzmir Urla'da Yüksek Teknoloji Enstitüsü kampüsü içinde yaklaşık 200 ha.lık bir alan üzerine teknopark kurulmuştur.

Bölgenin faaliyete geçmesiyle ülke araştırmacılarına, üniversitelere, diğer araştırma kuruluşlarına teknik destek hizmeti verecek, gereğinde deneysel üretim ilişkileri kuracak çalışmalar başlatılmıştır. Bölgedeki firmaların sayısı 60'a ulaşmıştır.

Bölgede faaliyet gösteren firmalar ile üniversiteler arasında işbirlikleri gerçekleştirilmekte, üniversite öğretim elemanları projelerde yer almakta üniversite öğrencileri ise part time iş ve staj imkanı bulmaktadır.

Yatırım ortamı bakımında elverişli olan İzmir'e yerli ve yabancı sermaye her geçen gün daha fazla ilgi göstermeye devam etmektedir. Bu bakımdan OSB'ler, KSS'ler, serbest bölgeler ve teknoloji bölgesi yatırımcılar için önemli fırsatlar sunmaktadır.

BİLGİ: Erdem Alptekin / Hande Uzunoğlu
            Tel: 498 41 44 / 498 43 61
            Email: erdem.alptekin@izto.org.tr / hande.uzunoglu@izto.org.tr

Kaynak: www.izto.org.tr/IZTO/TC/IZTO+Bilgi/izmir/sanayiyatirim ve izmirdeyatirim.com